វិស័យកសិកម្ម ដែលជាឆ្អឹងខ្នងនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា កំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ។ កសិករនៅតាមជនបទជាច្រើនបានធ្លាក់ក្នុង បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFI) យ៉ាងគំហុក ដោយសារតម្លៃកសិផលធ្លាក់ចុះ និងគ្រោះធម្មជាតិ។ ស្ថានភាពនេះបានជំរុញឲ្យ ឥណទានមិនដំណើរការ (NPL) កើនឡើង នាំមកនូវសម្ពាធសង្គមខ្ពស់ និងការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអ្នកខ្ចីប្រាក់ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ។
ជាការឆ្លើយតបដ៏សំខាន់មួយ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) និង គណៈមេធាវីនៃកម្ពុជា (BAKC) នាពេលថ្មីៗនេះ បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU)។ MOU នេះមានគោលដៅពង្រឹងកិច្ចសហការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងវិស័យធនាគារ ដោយផ្តល់នូវ ពន្លឺសង្ឃឹមថ្មី សម្រាប់ដោះស្រាយ NPL តាមរយៈយន្តការ ផ្សះផ្សា និងសម្របសម្រួល ដោយសន្តិវិធី មុនឈានដល់តុលាការ។ អត្ថបទវិភាគនេះនឹងបកស្រាយពីយន្តការថ្មីនេះ ជំហានដែលកសិករអាចប្រើប្រាស់វា និងរបៀបដែលវាជួយការពារផលប្រយោជន៍អ្នកខ្ចីប្រាក់នៅជនបទ។
១. ហេតុអ្វីបានជាយន្តការដោះស្រាយវិវាទ NPL ថ្មីត្រូវបង្កើតឡើង?
ការដោះស្រាយវិវាទ NPL តាមផ្លូវច្បាប់តែងតែបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់កសិករ ដោយសារការរឹបអូសទ្រព្យបញ្ចាំធ្វើឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស នាំឲ្យពួកគេបាត់បង់ដីធ្លី និងកន្លែងបង្កបង្កើនផល។ គោលដៅសំខាន់នៃ MOU នេះគឺដើម្បី៖
- កាត់បន្ថយ NPL: តាមរយៈការចរចាដោយសន្តិភាព និងការរៀបចំ ផែនការទូទាត់បំណុលឡើងវិញ (Loan Restructuring) ដែលអាចទទួលយកបាន។
- ការពារអតិថិជន (កសិករ): ធានាឲ្យការអនុវត្តច្បាប់មានភាពត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ និងការពារសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់អ្នកខ្ចីប្រាក់។
- ធានាសង្គតិភាពច្បាប់: ពង្រឹងការយល់ដឹង និងផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ក្រមរដ្ឋប្បវេណី និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្ត។
២. យន្តការសំខាន់៖ ការផ្សះផ្សា និងសម្របសម្រួលមុនតុលាការ
យន្តការដោះស្រាយ NPL ថ្មីនេះផ្តល់នូវជម្រើសដែល ចំណាយពេលវេលា និងថវិកាតិចជាង ការប្តឹងផ្តល់នៅតុលាការ។
២.១. តើសេវាកម្មផ្សះផ្សាជាអ្វី?
ការផ្សះផ្សា គឺជាដំណើរការ ចរចាដោយសន្តិវិធី ដោយមានភាគីទីបីអព្យាក្រឹត (ដូចជាមេធាវី ឬអ្នកសម្របសម្រួលដែលបានបណ្តុះបណ្តាល) ជួយសម្រួលរវាងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ និងអ្នកខ្ចីប្រាក់។ គោលដៅរួមគឺស្វែងរក ដំណោះស្រាយរួមគ្នា ដូចជាការបន្ថយអត្រាការប្រាក់ ឬការពន្យារពេលទូទាត់។
២.២. តួនាទីរបស់គណៈមេធាវីក្នុងការការពារអ្នកខ្ចី
គណៈមេធាវី (BAKC) ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការ ផ្តល់ជំនាញច្បាប់ និងបណ្តុះបណ្តាលដើម្បីធានាថានីតិវិធីដោះស្រាយវិវាទមាន តម្លាភាព និងវិជ្ជាជីវៈ។ វត្តមានរបស់ BAKC នឹងជួយសម្រួលការដោះស្រាយករណីច្បាប់ស្មុគស្មាញដែលពាក់ព័ន្ធនឹង ហ៊ីប៉ូតែក (Mortgage), សន្តតិកម្ម, និង មូលប្បទានបត្រ។
២.៣. យន្តការការពារជាក់ស្តែង
MOU នេះតម្រូវឲ្យគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុផ្តល់ ឱកាសឲ្យកសិករចរចា និងស្វែងរកដំណោះស្រាយសមស្របជាមុនសិន មុននឹងបន្តនីតិវិធីតុលាការ។ នេះមានន័យថា ពួកគេនឹងមិនអាចប្តឹង ឬរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិបានលឿនពេកទេ ដោយត្រូវធានាថាអ្នកខ្ចីបានចូលរួមក្នុងដំណើរការផ្សះផ្សាជាមុន។
៣. ផលប្រយោជន៍សំខាន់ៗដែលកសិករអាចទទួលបាន
ការចូលរួមរបស់គណៈមេធាវីធ្វើឲ្យយន្តការនេះកាន់តែរឹងមាំ និងផ្តល់ការការពារកាន់តែប្រសើរដល់អ្នកខ្ចីប្រាក់៖
- ការពារការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ: កសិករអាចស្នើសុំការផ្សះផ្សាដើម្បី ចៀសវាងការបាត់បង់ដីធ្លី និងទ្រព្យសម្បត្តិលឿនពេក។ ពួកគេទទួលបានឱកាសក្នុងការរៀបចំផែនការទូទាត់ឡើងវិញ។
- សិទ្ធិស្របច្បាប់: កសិករមានសិទ្ធិស្នើសុំឲ្យមានការផ្សះផ្សា ប្រសិនបើពួកគេយល់ថា លក្ខខណ្ឌនៃការទូទាត់ឡើងវិញមិនសមហេតុផល។
- ជំនួយពីមេធាវី: វត្តមានរបស់មេធាវីក្នុងការចរចា NPL អាចធានាថាកសិករដែលខ្វះចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ មិនត្រូវបានទាញយកផលប្រយោជន៍ឡើយ ហើយទទួលបានលទ្ធផលនៃការចរចាដែលល្អបំផុត។
៤. ជំហានឆ្ពោះទៅកាន់សេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព
ក្រៅពីដោះស្រាយវិវាទបំណុល ស្ថាប័នទាំងពីរ ក៏បានលើកយកចំណុចសំខាន់នៃការ គាំទ្រការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល សម្រាប់សេវាមេធាវី។ ការជំរុញការប្រើប្រាស់រូបិយវត្ថុជាតិសម្រាប់សេវាសំខាន់ៗ ជួយលើកកម្ពស់ អធិបតេយ្យភាពសេដ្ឋកិច្ច និងសម្រួលដល់ការចំណាយនៅតាមជនបទ។ យន្តការនេះនឹងរួមចំណែកធានាឲ្យវិស័យធនាគារមាន ភាពចីរភាព និងទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
MOU រវាង NBC និង BAKC តំណាងឲ្យ ជំហានដ៏សំខាន់ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិកសិករដែលកំពុងប្រឈមនឹង NPL។ យន្តការ ផ្សះផ្សា និងសម្របសម្រួល នេះផ្តល់នូវវេទិកាសន្តិភាពសម្រាប់កសិករក្នុងការចរចាលក្ខខណ្ឌបំណុលឡើងវិញ និងការពារទ្រព្យសម្បត្តិ។ កសិករ និងអ្នកខ្ចីប្រាក់នៅជនបទទាំងអស់គួរតែ សិក្សាពីយន្តការថ្មីនេះ និងប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនដើម្បីស្នើសុំការដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធី មុននឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងតុលាការ។
សំណួរដែលសួរញឹកញាប់ (FAQs) ទាំង ៥
១. ត់ើ MOU រវាង NBC និងគណៈមេធាវី ផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់កសិករដែលជំពាក់បំណុល MFI?
MOU នេះអនុញ្ញាតឲ្យកសិករអាចប្រើប្រាស់ យន្តការផ្សះផ្សា និងសម្របសម្រួល ដោយមានជំនួយពីមេធាវីជំនាញ មុនពេលករណីឥណទានមិនដំណើរការ (NPL) ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការ។ នេះផ្តល់ឱកាសឲ្យពួកគេចរចាការបែងចែកបំណុលឡើងវិញ និងការពារទ្រព្យសម្បត្តិ។
២. តើការផ្សះផ្សាខុសពីការដោះស្រាយនៅតុលាការយ៉ាងដូចម្តេច?
ការផ្សះផ្សាគឺជា នីតិវិធីក្រៅតុលាការ ដែលមានភាពឆាប់រហ័ស សាមញ្ញ និងចំណាយតិចជាង។ គោលដៅគឺស្វែងរកដំណោះស្រាយរួមទាំងសងខាង (គ្រឹះស្ថាន និងកសិករ) ខណៈដែលការដោះស្រាយនៅតុលាការអាចបណ្តាលឲ្យមានការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ និងការចំណាយខ្ពស់។
៣. តើមេធាវីមកពីគណៈមេធាវីមានតួនាទីអ្វីខ្លះក្នុងយន្តការផ្សះផ្សានេះ?
មេធាវីដើរតួជា ភាគីទីបីអព្យាក្រឹត និងជាអ្នកសម្របសម្រួល។ ពួកគេផ្តល់ជំនួយ និងការបកស្រាយផ្នែកច្បាប់ដល់កសិករ ដើម្បីធានាថាការចរចាមានតម្លាភាព និងការពារសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់អ្នកខ្ចីប្រាក់។
៤. តើកសិករត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ ប្រសិនបើករណីរបស់ខ្លួនត្រូវបានចាត់ទុកជា NPL?
កសិករគួរទាក់ទងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួនដើម្បីស្នើសុំ ការរៀបចំផែនការទូទាត់បំណុលឡើងវិញ (Restructuring) ជាមុនសិន។ ប្រសិនបើមិនអាចចរចាបានទេ ពួកគេអាចស្នើសុំប្រើប្រាស់យន្តការផ្សះផ្សាថ្មីនេះ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដោយមានការចូលរួមពីមេធាវី។
៥. តើការដោះស្រាយវិវាទ NPL នេះជួយជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលដោយរបៀបណា?
MOU នេះជំរុញឲ្យមានការប្រើប្រាស់ ប្រាក់រៀល សម្រាប់ទូទាត់សេវាកម្មច្បាប់ និងមេធាវីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងយន្តការនេះ។ នេះជាផ្នែកមួយនៃការលើកកម្ពស់រូបិយវត្ថុជាតិ ស្របតាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
👉 សូមអានព័ត៌មានដើមស្តីពី MOU រវាង NBC និងគណៈមេធាវីនៃកម្ពុជា នៅទីនេះ